Belediye Meclisi’nde 11 Mayıs 2020 tarihinde onaylanan ancak 30 Eylül 2021 tarihinde İdare Mahkemesi tarafından iptal edilen İmar Planının iptal gerekçeleri dikkate alınmadan hazırlanan yeni İmar Planı ile ilgili uzmanlar, çok önemli hukuki ve teknik gerekçeler ile iptal edilebilir, şehir yeniden imar plansız hale gelebilir görüşünde birleşiyorlar.
İMAR PLANININ GEÇMİŞİ
Elazığ Belediye Başkanı Şahin Şerifoğulları, Belediye Başkanlığında daha bir yılını doldurmadan hemen başlattığı imar planı çalışmaları ikinci defa iptal edilme ile karşı karşıya kalacak gibi görünüyor.
Elazığ Belediye Meclisinin 11.05.2020 tarih ve 2020/63 sayılı kararı ile onan 1/1000 Uygulama İmar Planı ve 1/5000 Nazım İmar Planı Elazığ 1.İdare Mahkemesinin
2020/815 Esas numarası ile 30.09.2021 tarihinde iptal edilmişti. İptal edilen İmar Planı yerine Elazığ Belediye Meclisinin 02.02.2022 tarih ve 2022/30 sayılı kararı ile “Elazığ(Merkez) 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı , 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı , Plan Notları ve Plan Açıklama Raporu” onaylanmış ve askıya çıkarılmıştı.
MAHKEMENİN İPTAL GEREKÇELERİ
Elazığ 1. İdare Mahkemesi, Elazığ Belediyesi tarafından hazırlanan imar planını iptal ederken çok önemli gerekçelerin yer aldığı bir karar almıştı.
Elazığ 1.İdare Mahkemesinin 2020/815 Esas numaralı kararında özetle:
*Gerekli inceleme ve araştırmaların ve yine etüt ve eşik analizi çalışmaları ile sentez çalışmaların yapılmadığı, Planların kademeli birlikteliği ilkesine aykırılık teşkil ettiği, Açık ve yeşil, sağlık tesis alanı ve teknik altyapı alanlarında kişi başına düşen alanın azaldığı,
*İmar planın ana kararlarının, sürekliliği ve bütünlüğünün bozulduğu, Birbirine yakın farklı yapı adaları içerisinde farklı nizam ve yüksekliklerde yapılaşmanın öngörüldüğü ve mevcut plan kararlarında adaletin, süreklilik ve bütünlüğünün bozulduğu,
Sosyal ve teknik alanlarında kaldırma, küçültme ve değişikliğin yapıldığının açık olduğu, plan açıklamam raporunda bu hususun ayrıntılı izahat getirilmediği Şeklindeki gerekçeler ile 2020 yılında yapılan imar planı iptal edilmişti.
BU PLANDA İPTAL EDİLEBİLİR
İptal edilen imar planının yerine yapılan imar planını konunun uzmanlarına sorduk.
Şehir planlaması ve Elazığ’ın geleceği ile ilgili çok önemli bilgi ve deneyime sahip olan Uzmanlara göre;
Başta Anayasa olmak üzere 3194 sayılı İmar Kanunu, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği, Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği gibi mevzuatlar ile 2021 tarihli Elazığ İdare Mahkemesinin iptal gerekçelerine uyulmadan planlama yapıldığı;
Planlama Kademelerine uyulmadığı, Plan ile Plan Açıklama Raporlarının uyumsuz olduğu,
2020 yılı Ocak ayında meydana gelen depremin etkilerinin göz önüne alınmadığı, Plan yapılmadan önce Halihazır Haritasının revizyon yapılması gerekirken yapılmadığı, Plan Notlarının Planlı Alanlar Yönetmeliğine aykırı olduğu, onaylı olan Nazım Planına aykırı ana ulaşım yollarının daraltıldığı, daha önceden kamuya terk edilen yerlerin konut ve Resmi Kurum alanına dönüştürüldüğü, Yoğunluk artışı olduğu halde ilgili bölgelerde sosyal donatının bırakılmadığı, Plan Açıklama Raporunun yapılan Plan değişikliğini açıklamadığı gibi Hukuki ve Teknik gerekçelerle yapılan Plan Değişikliğinin de iptal edilebilir.
İMAR PLANI İPTALİNE YOL AÇABİLECEK GEREKÇELERDEN BAZILARI:
1‐Elazığ Belediyesi Meclisi tarafından onaylanan ve askıya çıkarılan İmar Planı “Planlar; pafta, gösterim, plan notları ve plan raporu ile bir bütündür.” İlkesine uygun hazırlanmadığı için Plan karakterini taşımamaktadır. İnternet ortamında askıya çıkarılan Planın herhangi bir ölçekte olup Pafta, gösterim standartları bulunmamaktadır.
2‐ Nazım imar planı açıklama raporunda belirtilen hususlar incelendiğinde Nazım İmar planın Alt ölçekli planı yönlendirdiği ve hedef gösterdiği bir yön bulunamamıştır. Sadece aynı cümleler tekrar edilmiştir.
3‐Planlama süreci ile ilgili “veri ve bilgi toplama ile ilgili analiz aşaması; bilgilerin bir araya getirilmesi, birleştirilmesi ve sonuçların değerlendirilmesi ile ilgili sentez aşaması ve plan kararlarının oluşturulması aşamalarından oluşur.” Şeklindeki Plana altlık teşkil edecek VERİ, ANALİZ, SENTEZ Ve SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ bilgiler mevcut değildir.
4‐Nazım ve uygulama Plan Açıklama Raporunda planlamadan önce yapılan imar planlarından sadece genel kültür seviyesinden bahsedilmiştir.2002 yılında yapılan nazım imar planından hiç bahsedilmemiştir. Oysaki 31.12.2002 tarih 2002/108‐1 sayılı meclis kararı ile onan nazım imar planı merkezin geneli kapsamaktadır.
5‐ “Planlarda afet, jeolojik ve doğal veriler esas alınır.” Hükmüne ve 24 Ocak 2020 depremine rağmen ilave herhangi bir jeolojik çalışma yapılmadan plan süreci 2016 öncesi verilere göre yapılmıştır.
6‐ Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 9/10 maddesi “Afet ve diğer kentsel risklerin yüksek olduğu yerleşmeler veya yapılı kentsel çevre için, gerekli görülmesi halinde kentsel risk analizleri veya sakınım planlaması çalışmaları yapılır. Afet ve diğer kentsel riskler için yapılmış risk azaltıcı tedbirler planlarda esas alınır. ”denilmesine ve Plan öncesi 6.8 şiddetinde bir deprem olmasına rağmen bu yönde bir Kentsel risk analizi yapılmadan planlama yapılmıştır.
7‐3194 sayılı İmar Kanuna göre Halihazır haritasını yenilmesi gerekirken Halihazır Revizyonu yapılmadan 2014 tarihli Halihazır Haritalar esas alınarak plan yapılmıştır.
8‐2016 yılından plan yapımı sürecine kadar Ruhsat alınan bina sayısı, Ruhsat alınıp başlanılmayan bina sayısı ile ilgili herhangi bir veri Plan Açıklama Raporunda bulunmamaktadır.
9‐2020 Ocak ayında gerçekleşen Deprem sonrası Planlama yapılan alandaki mevcut yapı stoku ile ilgili herhangi bir veri belirtilmemiştir, Depremden etkilenen yapılarla ilgili hangi çözümlerin önerildiği ile ilgili herhangi bir çözüm sunulmamıştır.
10‐2016 yılı İmar planına göre Yapı Ruhsatı alıp ancak fiilen inşaata başlamış olan taşınmazların kadastral durumlarının ve haklarının koruması amacıyla plana işlenip bu durumundaki parsellerde nelerin değiştiği ve konusunda herhangi bir açıklama ve öneri mevcut değildir.
11 –Deprem sonrası Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca Afet kapsamında yürütülen Planlama ve planlama doğrultusunda yapılan binaların şehrin var olan planına olumlu/olumsuz etkileri neler olduğu belirtilmemiştir.
12‐Belediye Mücavir alan içinde planlamaya yetkili iken yetkisi olmayan mücavir alan dışında planlama yapılmıştır.
13‐2016 yılı Nazım ve Uygulama planı genelinde ayrık nizam ve blok nizam planlama öngörülmüşken şehir merkezinde bitişik nizam olarak planlanmıştır. Bu kadar büyük bir değişikliğin plan açıklama raporunda bulunmaması Plan Açıklama Raporun eksikliğini ve Plan kademelendirmesinin bulunmadığını göstermektedir.
14‐ Adnan Orakçı Caddesi 2016 Nazım İmar planı ve Uygulama İmar planında 25 metre olarak düzenlenmişken; Değişiklik İmar Planında Yol daraltılarak yol genişliği 15 metreye düşürülmüştür. Bu düzenlemenin Ulaşım Planını ve Nazım İmar planı kurgusunu bozduğu açıktır.
15‐İmar Planı yapılırken harita revizyonu yapılmadığından 3194/18 kapsamında İmar uygulaması yapılıp Belediyeden yasal ruhsatı alıp inşaatı tamamlanan ve inşaatı devam eden taşınmazlar korunmadığı görülmüştür.
16‐Ataşehir Mahallesinde1993 yılında yapılan 3194 sayılı imar kanunun 18.maddesi kapsamında Spor alanı olarak Doptan karşılanan ve fiilen spor alanı olarak kullanılan alan konuta çevrilip A‐4 olarak planlanmıştır.
17‐ Bızmişen mahallesinde Tema vakfı ormanı olarak bilinen mevcut imar planında ağaçlandıracak alan olarak planlanan alan Hastane alanı olarak planlamıştır.
18‐ Özellikle merkez mahallerde(Çarşı, Sarayatik, Rüstempaşa vb.) 7 metrelik yollaraBitişik yüksek kat(B‐10,B‐9,B‐8 )verilmiştir.
19‐3194 sayılı İmar Kanunu 18.maddesi uygulaması yapılarak kamuya kazandırılan yol, park, yeşil alan, kavşak vb. donatı alanlar kaldırılarak; Konut, Hastane, Teknik altyapı alanları, Belediye hizmet alanı gibi alanlar olarak düzenlenmiştir. Bu alanlar kamuya Düzenleme Ortaklık Payı(DOPO) kapsamında terk edildiği için farklı amaçlarla kullanılamaz.
20‐İmar planı incelendiğinde Yol genişleme yapılırken mevcutta ruhsatlı olarak yapılaşmış çok katlı binaların korunmadığı görülmüştür.( 2016, 2017, 2018,2019,2020.2021 yıllarında İnşaat ruhsatı alarak yapılaşan 8,10 ve 12 katlı yapıların bir kısmının imar yolunda bırakılmıştır.) Bu şekilde mevcut yapılaşma durumunun haritaya aktarılmadığı ya da dikkate alınmadığı yolların nasıl genişletileceği belirsizdir.
21‐Yapılan İmar planında çok dar olan yollarda çok katlı yapılaşma verildiği, geniş yollarda az kat verildiği görülmüştür.
22‐2016 ve 2021 yılı Uygulama imar planına göre ihdas‐tevhid ve yola terk etmek suretiyle imara parseli haline getirilen parseller mülkiyet durumu güncel olarak alınmadığından tekrar yola ve yeşille terk konumuna getirilmiştir. Özellikle belediyeden ihdas suretiyle satın alınan yerler tekrar yola/yeşile terk ettirmek suretiyle vatandaşlar mağdur edilmiştir
KANALIMIZA ABONE OLMAYI UNUTMAYIN...
https://www.youtube.com/channel/UCBp7IrFjc8aeX GDe4LQuRcQ
İMAR PLANININ GEÇMİŞİ
Elazığ Belediye Başkanı Şahin Şerifoğulları, Belediye Başkanlığında daha bir yılını doldurmadan hemen başlattığı imar planı çalışmaları ikinci defa iptal edilme ile karşı karşıya kalacak gibi görünüyor.
Elazığ Belediye Meclisinin 11.05.2020 tarih ve 2020/63 sayılı kararı ile onan 1/1000 Uygulama İmar Planı ve 1/5000 Nazım İmar Planı Elazığ 1.İdare Mahkemesinin
2020/815 Esas numarası ile 30.09.2021 tarihinde iptal edilmişti. İptal edilen İmar Planı yerine Elazığ Belediye Meclisinin 02.02.2022 tarih ve 2022/30 sayılı kararı ile “Elazığ(Merkez) 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı , 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı , Plan Notları ve Plan Açıklama Raporu” onaylanmış ve askıya çıkarılmıştı.
MAHKEMENİN İPTAL GEREKÇELERİ
Elazığ 1. İdare Mahkemesi, Elazığ Belediyesi tarafından hazırlanan imar planını iptal ederken çok önemli gerekçelerin yer aldığı bir karar almıştı.
Elazığ 1.İdare Mahkemesinin 2020/815 Esas numaralı kararında özetle:
*Gerekli inceleme ve araştırmaların ve yine etüt ve eşik analizi çalışmaları ile sentez çalışmaların yapılmadığı, Planların kademeli birlikteliği ilkesine aykırılık teşkil ettiği, Açık ve yeşil, sağlık tesis alanı ve teknik altyapı alanlarında kişi başına düşen alanın azaldığı,
*İmar planın ana kararlarının, sürekliliği ve bütünlüğünün bozulduğu, Birbirine yakın farklı yapı adaları içerisinde farklı nizam ve yüksekliklerde yapılaşmanın öngörüldüğü ve mevcut plan kararlarında adaletin, süreklilik ve bütünlüğünün bozulduğu,
Sosyal ve teknik alanlarında kaldırma, küçültme ve değişikliğin yapıldığının açık olduğu, plan açıklamam raporunda bu hususun ayrıntılı izahat getirilmediği Şeklindeki gerekçeler ile 2020 yılında yapılan imar planı iptal edilmişti.
BU PLANDA İPTAL EDİLEBİLİR
İptal edilen imar planının yerine yapılan imar planını konunun uzmanlarına sorduk.
Şehir planlaması ve Elazığ’ın geleceği ile ilgili çok önemli bilgi ve deneyime sahip olan Uzmanlara göre;
Başta Anayasa olmak üzere 3194 sayılı İmar Kanunu, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği, Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği gibi mevzuatlar ile 2021 tarihli Elazığ İdare Mahkemesinin iptal gerekçelerine uyulmadan planlama yapıldığı;
Planlama Kademelerine uyulmadığı, Plan ile Plan Açıklama Raporlarının uyumsuz olduğu,
2020 yılı Ocak ayında meydana gelen depremin etkilerinin göz önüne alınmadığı, Plan yapılmadan önce Halihazır Haritasının revizyon yapılması gerekirken yapılmadığı, Plan Notlarının Planlı Alanlar Yönetmeliğine aykırı olduğu, onaylı olan Nazım Planına aykırı ana ulaşım yollarının daraltıldığı, daha önceden kamuya terk edilen yerlerin konut ve Resmi Kurum alanına dönüştürüldüğü, Yoğunluk artışı olduğu halde ilgili bölgelerde sosyal donatının bırakılmadığı, Plan Açıklama Raporunun yapılan Plan değişikliğini açıklamadığı gibi Hukuki ve Teknik gerekçelerle yapılan Plan Değişikliğinin de iptal edilebilir.
İMAR PLANI İPTALİNE YOL AÇABİLECEK GEREKÇELERDEN BAZILARI:
1‐Elazığ Belediyesi Meclisi tarafından onaylanan ve askıya çıkarılan İmar Planı “Planlar; pafta, gösterim, plan notları ve plan raporu ile bir bütündür.” İlkesine uygun hazırlanmadığı için Plan karakterini taşımamaktadır. İnternet ortamında askıya çıkarılan Planın herhangi bir ölçekte olup Pafta, gösterim standartları bulunmamaktadır.
2‐ Nazım imar planı açıklama raporunda belirtilen hususlar incelendiğinde Nazım İmar planın Alt ölçekli planı yönlendirdiği ve hedef gösterdiği bir yön bulunamamıştır. Sadece aynı cümleler tekrar edilmiştir.
3‐Planlama süreci ile ilgili “veri ve bilgi toplama ile ilgili analiz aşaması; bilgilerin bir araya getirilmesi, birleştirilmesi ve sonuçların değerlendirilmesi ile ilgili sentez aşaması ve plan kararlarının oluşturulması aşamalarından oluşur.” Şeklindeki Plana altlık teşkil edecek VERİ, ANALİZ, SENTEZ Ve SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ bilgiler mevcut değildir.
4‐Nazım ve uygulama Plan Açıklama Raporunda planlamadan önce yapılan imar planlarından sadece genel kültür seviyesinden bahsedilmiştir.2002 yılında yapılan nazım imar planından hiç bahsedilmemiştir. Oysaki 31.12.2002 tarih 2002/108‐1 sayılı meclis kararı ile onan nazım imar planı merkezin geneli kapsamaktadır.
5‐ “Planlarda afet, jeolojik ve doğal veriler esas alınır.” Hükmüne ve 24 Ocak 2020 depremine rağmen ilave herhangi bir jeolojik çalışma yapılmadan plan süreci 2016 öncesi verilere göre yapılmıştır.
6‐ Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 9/10 maddesi “Afet ve diğer kentsel risklerin yüksek olduğu yerleşmeler veya yapılı kentsel çevre için, gerekli görülmesi halinde kentsel risk analizleri veya sakınım planlaması çalışmaları yapılır. Afet ve diğer kentsel riskler için yapılmış risk azaltıcı tedbirler planlarda esas alınır. ”denilmesine ve Plan öncesi 6.8 şiddetinde bir deprem olmasına rağmen bu yönde bir Kentsel risk analizi yapılmadan planlama yapılmıştır.
7‐3194 sayılı İmar Kanuna göre Halihazır haritasını yenilmesi gerekirken Halihazır Revizyonu yapılmadan 2014 tarihli Halihazır Haritalar esas alınarak plan yapılmıştır.
8‐2016 yılından plan yapımı sürecine kadar Ruhsat alınan bina sayısı, Ruhsat alınıp başlanılmayan bina sayısı ile ilgili herhangi bir veri Plan Açıklama Raporunda bulunmamaktadır.
9‐2020 Ocak ayında gerçekleşen Deprem sonrası Planlama yapılan alandaki mevcut yapı stoku ile ilgili herhangi bir veri belirtilmemiştir, Depremden etkilenen yapılarla ilgili hangi çözümlerin önerildiği ile ilgili herhangi bir çözüm sunulmamıştır.
10‐2016 yılı İmar planına göre Yapı Ruhsatı alıp ancak fiilen inşaata başlamış olan taşınmazların kadastral durumlarının ve haklarının koruması amacıyla plana işlenip bu durumundaki parsellerde nelerin değiştiği ve konusunda herhangi bir açıklama ve öneri mevcut değildir.
11 –Deprem sonrası Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca Afet kapsamında yürütülen Planlama ve planlama doğrultusunda yapılan binaların şehrin var olan planına olumlu/olumsuz etkileri neler olduğu belirtilmemiştir.
12‐Belediye Mücavir alan içinde planlamaya yetkili iken yetkisi olmayan mücavir alan dışında planlama yapılmıştır.
13‐2016 yılı Nazım ve Uygulama planı genelinde ayrık nizam ve blok nizam planlama öngörülmüşken şehir merkezinde bitişik nizam olarak planlanmıştır. Bu kadar büyük bir değişikliğin plan açıklama raporunda bulunmaması Plan Açıklama Raporun eksikliğini ve Plan kademelendirmesinin bulunmadığını göstermektedir.
14‐ Adnan Orakçı Caddesi 2016 Nazım İmar planı ve Uygulama İmar planında 25 metre olarak düzenlenmişken; Değişiklik İmar Planında Yol daraltılarak yol genişliği 15 metreye düşürülmüştür. Bu düzenlemenin Ulaşım Planını ve Nazım İmar planı kurgusunu bozduğu açıktır.
15‐İmar Planı yapılırken harita revizyonu yapılmadığından 3194/18 kapsamında İmar uygulaması yapılıp Belediyeden yasal ruhsatı alıp inşaatı tamamlanan ve inşaatı devam eden taşınmazlar korunmadığı görülmüştür.
16‐Ataşehir Mahallesinde1993 yılında yapılan 3194 sayılı imar kanunun 18.maddesi kapsamında Spor alanı olarak Doptan karşılanan ve fiilen spor alanı olarak kullanılan alan konuta çevrilip A‐4 olarak planlanmıştır.
17‐ Bızmişen mahallesinde Tema vakfı ormanı olarak bilinen mevcut imar planında ağaçlandıracak alan olarak planlanan alan Hastane alanı olarak planlamıştır.
18‐ Özellikle merkez mahallerde(Çarşı, Sarayatik, Rüstempaşa vb.) 7 metrelik yollaraBitişik yüksek kat(B‐10,B‐9,B‐8 )verilmiştir.
19‐3194 sayılı İmar Kanunu 18.maddesi uygulaması yapılarak kamuya kazandırılan yol, park, yeşil alan, kavşak vb. donatı alanlar kaldırılarak; Konut, Hastane, Teknik altyapı alanları, Belediye hizmet alanı gibi alanlar olarak düzenlenmiştir. Bu alanlar kamuya Düzenleme Ortaklık Payı(DOPO) kapsamında terk edildiği için farklı amaçlarla kullanılamaz.
20‐İmar planı incelendiğinde Yol genişleme yapılırken mevcutta ruhsatlı olarak yapılaşmış çok katlı binaların korunmadığı görülmüştür.( 2016, 2017, 2018,2019,2020.2021 yıllarında İnşaat ruhsatı alarak yapılaşan 8,10 ve 12 katlı yapıların bir kısmının imar yolunda bırakılmıştır.) Bu şekilde mevcut yapılaşma durumunun haritaya aktarılmadığı ya da dikkate alınmadığı yolların nasıl genişletileceği belirsizdir.
21‐Yapılan İmar planında çok dar olan yollarda çok katlı yapılaşma verildiği, geniş yollarda az kat verildiği görülmüştür.
22‐2016 ve 2021 yılı Uygulama imar planına göre ihdas‐tevhid ve yola terk etmek suretiyle imara parseli haline getirilen parseller mülkiyet durumu güncel olarak alınmadığından tekrar yola ve yeşille terk konumuna getirilmiştir. Özellikle belediyeden ihdas suretiyle satın alınan yerler tekrar yola/yeşile terk ettirmek suretiyle vatandaşlar mağdur edilmiştir
KANALIMIZA ABONE OLMAYI UNUTMAYIN...
https://www.youtube.com/channel/UCBp7IrFjc8aeX GDe4LQuRcQ