Elazığspor'a Holding Modeli Önerisi

Türkiye’de spor kulüpleri 5253 Dernekler kanununa göre işlem görmektedir. Profesyonel futbol faaliyeti gösteren spor kulüpleri Ticaret Kanunu ve TFF statüsüne göre; kulüpler aynı zamanda bir şirket kurabilmekte, bir şirkete ortak olmakta veya şirketleşebilmektedirler. Spor kulüplerinin şirketleşmesi ile birlikte, kulüplerin yapısal anlamda birçok değişimi yaşamasını da beraberinde getirmiştir. Türkiye’de spor kulüpleri bir taraftan vergi avantajlarından faydalanmak için dernek statüsünde faaliyetlerine devam ederken, diğer taraftan şirketleşerek kurumsallaşma, profesyonelleşme, ticari faaliyetlerde bulunma, markalaşabilme, gelir kaynakları yaratma gibi çabalara yönelmişlerdir.
Avrupa’da birçok kulüp şirketleşmenin ötesinde Şirketler Topluluğu (Holding)  Modelini benimsemektedir. Bu kulüplerden model olarak gösterilebilecek olan Arsenal Holdings PLC (The Arsenal Football Club Public Limited Company), mülkiyeti diğer futbol kulüplerinden önemli ölçüde farklı olan, halka açık olmayan bir limited şirket olarak faaliyet göstermektedir. Arsenal Holding Limited Şirketi, Maç günü gelirlerinden, yayın haklarından ve ticari mallardan gelir elde etme konusunda uzmanlaşmıştır ve yeni stadyum projesiyle ilgili gayrimenkul geliştirme faaliyetlerini yürütmektedir. 
Ayrıca Şirketler Topluluğu (Holding) Modelinde; (Inter Milan-Suning Holdings Group, Leicester, City-King Power International Group, Wolfsburg-Volkswagen, RB Leipzig-Red Bull, Wolves-Fosun International Yokohama, F. Marinos–Nissan, Bayer Leverkusen–Bayer AG) kulüplerini sayabiliriz.
Şirketler Topluluğu (Holding), 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile ticaret hukuku sistemimize girmiş bir kavramdır. Holding ya da grup şirketleri kavramları yerine Şirketler Topluluğu kavramı tercih edilmiştir. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda “Şirketler Topluluğu” teriminin kabul görmesinin nedeni, bu kavramın hukuki olması ve toplumda yaygınlık kazanmış olmasıdır. Yeni Kanun’da şirketler topluluğu hâkim ve bağlı şirket mantığı üzerine kurulmuştur.
Holding elinde başka şirketlere ait hisse senedi bulunduran anonim şirkettir.
Holding şirketlerini; üretim ve satış gibi faaliyetlerde bulunmayan, şirketlere iştirak eden ve çoğunlukla iştirak ettiği şirketlerin büyük ortağı durumunda olan veya başka yollarla hakimiyetini elinde bulunduran şirketler olarak tanımlanmak mümkündür.
Ülkemizde holdingler genellikle, çeşitli ve dağınık işletmelerin hisse senetlerinin büyük bir kısmını elinde bulunduran iş adamlarının bu hisse senetlerini ayni sermaye olarak ortaya koydukları anonim şirketler şeklinde kurulmaktadır. Holdingler, ticari, mali, zirai ve diğer her çeşit konularda faaliyet gösteren her çeşit sermaye şirketine kurucu ortak olarak katılabilir, kurulmuş veya kurulacak olanların hisselerini satın alarak ortak olabilirler. 
6102 sayılı Kanun’un 195’inci maddesine göre, “bir ticaret şirketi, diğer bir ticaret şirketinin, doğrudan veya dolaylı olarak; oy haklarının çoğunluğuna sahipse veya şirket sözleşmesi uyarınca, yönetim organında karar alabilecek çoğunluğu oluşturan sayıda üyenin seçimini sağlayabilmek hakkını haizse veya kendi oy hakları yanında, bir sözleşmeye dayanarak, tek başına veya diğer pay sahipleri ya da ortaklarla birlikte, oy haklarının çoğunluğunu oluşturuyorsa, bir ticaret şirketi, diğer bir ticaret şirketini, bir sözleşme gereğince veya başka bir yolla hâkimiyeti altında tutabiliyorsa, birinci şirket hâkim, diğeri bağlı şirket olarak” adlandırılır.
Bu çerçevede; uzun yıllardır model arayışı içerisinde olan Elazığspor Kulübü Derneğinin yapısal özelliğini incelediğimizde; 
Elazığspor Kulübü Derneği Tüzüğünün 4. Maddesinde Kulübün “amaç ve faaliyetleri gerçekleştirmek için bağış kabul etmek ve gelir getirici taşınır ve taşınmaz mallara sahip olmak, Amaca münhasır olmak üzere ticari şirketler, yatırım ortaklıkları kurmak veya kurulmuş ticari şirketlere katılmak, kanun ve mevzuatın izin verdiği tüm konularda faaliyetlerde bulunmak”  ibaresi yer almaktadır.
Ayrıca geçmiş dönemlerde Elazığspor Yönetim Kuruluna Şirketleşme adı altında;   “Dernek futbol faaliyetlerinin kurulmuş ya da kurulacak bir şirkete devri için mevcut Dernek Tüzüğü’nün "Kulüp için gerekli görüldüğü taktirde profesyonel takımların ticari bir işletme biçimine gelmesine karar verilmesi, bu kararın uygulamasını yapacak kurulların seçilmesi ve gerekli yetkilerin verilmesi 15/G maddesinin ‘Şirketleşmeye, ticari şirketler, ticari işletmeler veya vakıflar kurmaya veya kurulmuş ticari şirketlere, ticari işletmelere veya vakıflara katılmaya ve bunlardan ayrılmaya veya ticari şirket veya ticari işletmelere kulüp bünyesinde yer alan spor faaliyetlerini devretmeye, devredilmiş olanları devralmaya karar vermek”
 “Dernek bünyesinde bulunan futbol şubesinin tüm aktif ve pasifiyle birlikte şirkete devrinin, derneğin de futbol şubesinin borçlarından 2 yıl süreyle sorumluluğunun devam etmesinin ve şirketle devir sözleşmesi yapılması ve tüm bu süreçle ilgili olarak gerekli işlemleri yapmak” yetkiler verilmiştir.
Elazığspor yukarıda kısaca bahsettiğimiz Şirketler Topluluğu (Holding)  Modelinde;  Elazığ’da bulunan Şirketler veya Elazığ’lı olan şirket sahipleri bir araya gelerek,  Elazığspor Kulübü Derneğinin ve kurulacak olan “Elazığspor AŞ’ nin de içinde bulunacağı ( X.Y.Z Şirkteler Topluluğu + Elazığspor AŞ % 49  &  Elazığspor Derneği  %51 ) şeklinde, hakim hissenin (%51) Elazığspor Kulübü Derneğinde olmak üzere “HOLDİNG” leşmelidir.
Uzun yıllardır yönetimsel ve mali olarak krizler yaşayan Elazığspor, Şirketler Topluluğu (Holding)  modelinde güç birliği oluşturarak arzu ettiği günlerine dönebilir.

Kaynaklar
1-S.Devecioğlu, Elazığspor Elazığ Halkınındır, Ergunyayınevi, 2018
2-Ufuk Ünlü, Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirketler Topluluğunda Sorumluluk Kavramı, Mali Çözüm Dergisi, Yıl 23, Eylül-Ekim,2013
3-https://vektordenetim.com/tr/yazarlar/namik-ozyilmaz/holding-kurulusu-holdinglerin-ekonomik-ve-mali-bakimlardan-degerlendirilmesi/
4-S.DSevecioğlu ve Ark. Türkiye’de Spor Kulüplerinin Şirketleşmeye Yönelimlerinin Değerlendirilmesi, Spormetre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 2012, X (2) 35-42