Ekim 2010'da uzun bir test döneminin ardından FIFA Transfer Eşleştirme Sistemi (TMS) resmi olarak hayata geçirildi. Profesyonel futbolcuların tüm uluslararası transferleri için zorunlu bir araç olarak başlatıldı ve daha sonra 2011'in hem kış hem de yaz transfer dönemlerinde bu tür tüm transferler için kullanıldı. Sistem başlangıçta bir FIFA yan kuruluşu tarafından yönetilse de, değişiklikten sonra FIFA Şubat 2016'da liderlik rolünü kendisi devraldı.
Bugün TMS takımı, resmi olarak FIFA operasyonlarının ayrılmaz ve çok önemli bir parçasıdır. Hukuk ve Uyum Departmanına entegre edilmiştir. TMS sistemi artık uluslararası transferleri de kapsıyor. FIFA son on yıla (2011-2020) ait genelinde futbol için büyüme (finans, oyun kalitesi, katılımlar, yarışmalar, vb.), analiz ederek ilk kez bir rapor yayınladı. Raporda ana verilerin ve farklı alanlardaki en iyi performans gösterenlerin bilgilendirici ama kısa resmi (aktarma gibi) ücretler, iş sözleşmeleri ve eğitim ödülleri) ve bunların medyan ve ortalama sayıları alanları kapsamaktadır. Ayrıca, raporda faaliyet gösteren 200 üye derneğin tamamına ait ayrıntılı veri tabloları da yer almaktadır.
FIFA, 2011-2020 döneminde futbolda yapılan uluslararası transferler hakkında, dünya genelinde şimdiye kadar yapılmış en kapsamlı transfer incelemesi olan On yıllık uluslararası transferlerle ilgili bir raporda transfer piyasası faaliyetinin son on yılda istikrarlı bir şekilde arttığını teyit etmektedir.
2011'de gerçekleştirilen 11.890 transferden 2019'da 18.079 ile zirveye ulaşan toplam 133.225 uluslararası transfer ve profesyonel oyuncu kredisi gerçekleşirken, dönem içinde transfer ücretlerine 48,5 milyar ABD doları harcandı. Söz konusu dönemde transfer faaliyetinin istikrarlı şekilde arttığını gösterdi. 200 FIFA üyesi federasyonda 66.789 oyuncu ve 8.264 kulübü kapsayan transferler, futbolun küresel ekonomideki rolünün altını çizdi. Bonservis alma veya kiralama yöntemiyle 133 bin 225 transferin gerçekleştiği bu süre zarfında, Yabancı kulüplere transfer olan Brezilya uyruklu futbolcular 15.128 transferle listenin başında gelirken, onu Arjantinli (7.444), İngiliz (5.523), Fransız (5.027) ve Kolombiyalı (4.287) futbolcular izledi.
Son on yılda, uluslararası transfer yapan kulüplerin sayısı %30'dan fazla artarak 2011'de 3.167'den 2019'da 4.139'a ulaştı. Transfer ücreti harcaması açısından ilk 30 kulüp listesi yalnızca Avrupa kulüplerinden oluşmaktadır: İngiltere (12 kulüp), İspanya ve İtalya (her biri beş), Almanya (üç), Fransa ve Portekiz (her biri iki) ve Rusya (bir).
Transfer ücreti harcaması açısından 30 Avrupa kulüp transfer ücreti harcamalarına öncülük etmektedir. Sadece bu 30 kulüp transfer ücretlerine toplam 22,8 milyar ABD doları harcadı ve bu on yıl boyunca küresel toplamın %47'sini temsil ediyor. Transfer faaliyetinde bulunan kulüp sayısı, 2011'de 3167'yken 2019'da 4139'a yükseldi. İngiltere, 12,4 milyar dolarla 10 yılda transfer için en fazla para harcayan ülke oldu. İngiliz kulüplerini, İspanyol (6,7 milyar) ve İtalyan (5,6 milyar) takımları izledi. Türk kulüpleri ise 1,1 milyar dolarla listenin 9. sırasında yer aldı. Rapora göre menajerlere ödenen komisyonlar katlanarak arttı. 2011'de 131,1 milyon dolar olan menajerlik ücretleri, 2019'da 640,5 milyon dolara çıktı. Manajerlere, 2011 başından 2020 sonuna kadar ödenen toplam komisyon tutarı, 3,5 milyar doları buldu. B
una göre; Eğitim tazminatı ödemelerindeki düşüş, 2011'de 131,1 milyon ABD dolarından 2019'da 640,5 milyon ABD dolarına yükselen acentelere ödenen komisyon tutarının tam tersi. Uluslararası transferlerde acente komisyonları için toplam 3,5 milyar ABD doları ödendi.
FIFA tarafından devam eden transfer sistemi reformunda belirtildiği gibi, küçüklerin uluslararası transferi, kadro büyüklükleri (özellikle kredilerle ilgili), oyuncu kayıt dönemleri ve transfer pencereleri, mali düzenleme ve toplu iş sözleşmeleri, sportif haklı neden ve tescil dahil olmak üzere ilgili konularla ilgili önemli düzenleyici konularla ilgilidir. Reformlar, futbol dünyasının önemli aktörleriyle yürütülen devam eden ve geniş kapsamlı bir istişare sürecinin ardından FIFA Futbol Paydaşları Komitesi tarafından onaylanmıştı. En son paket, eğitim tazminatının ödenmesini uygulamak için bir takas odası ve düzenleyici koşulların oluşturulmasıyla sonuçlanan önceki reformları takip etmektedir.
Rapor; Transfer sistemi reformuna göre aynı zamanda dayanışma katkılarında keskin bir düşüşü teyit etmektedir. 2020’deki miktar (38,5 milyon ABD doları) 2011'dekini (38.0 milyon ABD doları) yansıtıyor. Bu eğilim, FIFA'nın yılda yaklaşık 300 milyon ABD dolarına kadar eğitim tazminatı ve dayanışma ödemelerinin uygulanmasına yardımcı olmasını beklediği FIFA Takas Odasına olan ihtiyacı güçlendirmektedir.
Kaynaklar
1-https://www.fifa.com/legal/football-regulatory/stakeholders/fifa-fund-for-players/media-releases/fifa-publishes-report-on-ten-years-of-international-transfers
2-https://www.fifa.com/about-fifa/president/media-releases/fifa-council-approves-further-transfer-system-reforms-and-announces-key-fifa-wom
3-https://www.aa.com.tr/tr/dunyadan-spor/futbolda-transfere-10-yilda-48-5-milyar-dolar-harcandi/2350653