İnovatif kelimesi yenilikçi olarak da kullanılmaktadır. Avrupa Birliği 2009’u Avrupa Yaratıcılık ve Yenilik Yılı ilan ettiğinde inovasyon kavramı ile daha çok ilgilenmeye başlamıştık. 2009 yılında İnovasyon konusunu spor ile ilişkilendirmeye yönelik çalışmalara başlayarak bende modaya uymuştum.
Bu sürece; Spor ve İnovasyon konusunda yapmış olduğumuz bilimsel araştırmalar ile katkı sağlamaya devam etmekteyiz.
2009 yılında Amerika’da Chicago İllinois Üniversitesi’nde düzenlenen uluslararası (QI2009), kongresinde “Beden Eğitimi ve Sporda İnovasyon Uygulamaları” isimli bildiri sunmuştum. Çok ilginçtir bu bildiriyi hazırlarken, New York Times Dergisi 24 Ekim 1922 sayısında; Kolej sporlarında yeniliği denemek, “To try innovation in college sports” isimli makaleye rastladım ki, inovasyon araştırmalarında çok geciktiğimizi anlamış oldum.
Spor ve İnovasyon konusunda akademisyen arkadaşlar ile yapmış olduğumuz; Tez, Makale, Bildiri ve Kitap çalışmaları ile birlikte, birçok köşe yazlarımda futbolda inovasyon konusuna dikkate çekmeye çalışmıştım.
Özellikle 2010 yılında, Türk futboluna değer kazandırmak adına; kulüplerin idari, mali ve sportif anlamdaki değişim ve dönüşümü gerçekleştirmek ve yönetimlerini, kadrolarını, stadyumlarını, taraftarlarını, ürünlerini ve hizmetlerini, inovasyon teknikleri ile yenilemeleri için Üç Büyüklere İnovasyon Önerisi’nde bulunmuştum.
Aradan geçen on yıla rağmen Türkiye’deki spor kulüpleri ve ligleri, inovasyon konusunda çok fazla mesafe alamadıkları gibi inovatif ürün ve hizmetler geliştiremediler.
Küresel spor araştırma şirketi, Sports Innovation Lab, son 4 yıldır spor, teknoloji ve medya endüstrilerinden veri topluyor ve analiz ediyor. Sports Innovation Lab dünyanın en kazançlı on spor ligindeki organizasyonları inceleyerek “En Yenilikçi 25 Takımı”nın yer aldığı listeyi 2021 yılının ilk ayında bir rapor olarak yayınladı. Rapor pandemi sürecinde spor ve eğlence endüstrisi için zorlukları da anlatmaktadır. Sports Innovation Lab'in Kurucu Ortağı ve İcra Kurulu Başkanı Angela Ruggiero, "Küresel salgın, Mart ayında spor endüstrisini muazzam bir güçle vurdu ve sonuç olarak, resmi olarak bildiğimiz şekliyle tüm iş ortamını değiştirdiğini” vurgularken “Bu yeni gerçeklikte büyümeye ve gelişmeye devam etmek için, kuruluşların en yenilikçi operasyonları kucaklayarak ve Mobilize Hayranlara (Fluid Fan) uyum sağlayarak çevik olması gerekir.” ifadelerine yer vermektedir.
Raporda en iyi takımların listesini oluşturmak için veriye dayalı bir metodoloji kullanılarak; 8.000'den fazla veri kaynağı ve 150.000'den fazla piyasa sinyali, en yenilikçi takımları sıralamak ve belirlemek için analiz edilerek ileriye dönük yol özetlenmiştir. Listede en yüksek gelir getiren, küresel ligler (NFL, MLB, NBA, EPL, NHL, MLS, La Liga, Bundesliga, Serie A, Ligue 1.) Ulusal Basketbol Birliği (UCL), Ulusal Futbol Ligi ve Major League, Beyzbol takımları da yer almaktadır.
Raporda; en iyi İnovavatif kulüpler, “gelir çeşitliliği, organizasyonel çeviklik ve teknoloji uyumu” şeklinde üç kategoride değerlendirilmiştir.
Kulüplerin inovatif puanlamaları; güçlü hayranlara, OTT veya dijital platformlara sahip, esporlar ve gençlik mülklerine birincil verilere sahip olmak, ürünleri ve medyayı çeşitlendirmek, kadınlara verilen güçlü taahhütler, küresel teknoloji şirketler ile işbirliği ile geliştirilen ürün ve hizmetler, basının ötesinde uzun süreli bültenler, teknoloji devleri ile ortaklıklar, hayranların daha fazlasına sahip olması için oyun gününün ötesinde mekanlar geliştirmek ve konaklama imkanları, sahip olunan risk fonları, gelişen teknoloji programları, hayranlara blockchain teknolojisi ile yeni imkanlar ve fırsatlar vermek gibi sahip oldukları imkan ve donanımları verilere dayanarak değerlendirilmiştir.
En Yenilikçi 25 Takım içerisinde, ilk beş sırada Manchester City, Real Madrid, Arsenal, Barcelona, Bayern Munich futbol kulüpleri yer almaktadır.
Premier Lig ve Avrupa Futbol devi Manchester City kulübü, araştırma ve pazar bilgisi firması Sports Innovation Lab tarafından dünyanın en yenilikçi futbol kulübü olarak seçilmiştir.
Manchester City küresel marka bilinirliğinin avantajı ile ürünlerini ve hizmetler genişleterek gelir fırsatlarını çeşitlendirerek, OTT hizmetleri ve sosyal medya araçları ile sürekli olarak benzersiz deneyimler sunmaktadır. Kulüp yakın zamanda maç gününün çok ötesinde genişletilmiş hayran katılımının yanı sıra Nissan ile kurulan ortaklıklar ve Puma ile sponsorluk, merkezi bir mülkiyetin gücünün kanıtı olan Douyin ile özel bir içerik anlaşması imzalamıştır.
Sapphire Sports yatırımcılar ile 115 milyon dolar girişim fonuna sahip olan kulüp, Almanya merkezli Onefootball şirketi ile ortaklık kurarak, hayata geçirdiği futbol uygulaması ile küresel editoryal içeriği dijital ortamda dağıtmaya başlamıştır.
Raporda yer alan en iyi takımların çoğunda olduğu gibi, Manchester City kulübü, teknoloji alanında büyük yatırımlar yapmaktadır. Gençlik gelişiminde ve teknolojiyi kullanarak bu demografiyi hedefleyen ölçek programları geliştirmektedir. Tüm marka ve teknoloji uyumluluğuna ek olarak Şehir sosyal platformlarını da kullanmaktadır. Kulüp İngiltere’de birincil taraf toplamaya devam ederken, dünya çapındaki hayranlarından elde edilen veriler ile birinci sınıf mobilize hayranlarına kişiselleştirilmiş bir deneyim sunmaktadır.
Spor dünyasının kulüpleri ve ligleri, yeni spor çağında büyümek ve kazanmak için, inovatif endüstri eğilimlerini ve stratejilerini geliştirmeye devam etmektedir.
Kaynaklar:
1-S. Devecioğlu, “Innovation in Practice of Physical Education and Sports”, The Fifth International Congress of Qualitative Inquiry (QI2009), pp. 250-251, University of Ilinois, Urbana-Champaign, U.S.A. 2009.
2-Sports Innovation Lab, The Top 25 Most Innovative Teams in the World, January 2021
3-http://www.futbolekonomi.com/index.php/haberler-makaleler/yonetim/120-sebahattin-devecioglu